Azena (https://www.azena.com/about-us ) eski adıyla security and safety things, Bosch öncülüğünde başlatılmış, bir çalışma grubudur. Azena web sayfasında amacının ; “Güvenlik kamerası sektörünü basitleştirmek istedik. Böylece açık bir işletim sistemi oluşturduk.” denilmektedir. İşletim sistemi Azena OS’tir ve Android Açık Kaynak Projesi’ne (AOSP) dayanmaktadır.Güvenlik endüstrisi için ortak işletim sistemi ve uygulama marketi kurmayı amaçlıyor. Uygulamalar cihazlara cloud üzerinden indirilip yüklenebiliyor. Aslında temel amaca bakıldığında işletim sistemi noktasında güvenlik endüstrisi ürünlerini tek bir çatı altında toplayıp, ortak platform için geliştirilmiş çeşitli uygulamaları, bir uygulama marketinden ihtiyaca ve özelliklere göre kullandırmayı sağlamak.
Azena uygulama marketi tüm kullanıcılara açıktır. Distribütörler, sistem entegratörleri hatta son kullanıcılar doğrudan uygulamayı satın alıp kullanabilir. https://store.azena.com/shop/
Dünyada akıllı telefonlarda konsolide bir yapı söz konusudur. Bu yapı içinde telefonların işletim sistemleri Android ya da iOS’tur. Uygulamalar için kullanılan iki market bulunur. Google play ve Apple store. 2020 yılında apple market ve google play toplam geliri 111 milyar doları geçtiği düşünüldüğünde, böyle bir konsolide organizasyon kurup , bu organizasyon içinde geliştirilen uygulamaların satışa çıkarılması ve buradan gelir elde edilmesi düşünülmektedir. Temelde ana amaç yukarıda söylediğimiz gibi ortak bir işletim sistemi platformu ve bu platform için geliştirilen uygulamaların satın alınarak kullanılmasıdır. Bugün IP güvenlik kamera dünyasında kullanılan işletim sistemleri temelde Linux unix distroları olmakla birlikte, her üretici kendisine göre özelleştirerek kullanmakta ve dışarıdan kolay kolay bir uygulama yüklenmesi mümkün olmamaktadır. (bazı istisnalar dışında) Axis Acap ile Axis’in tanımladığı uygulamalar belirli modellerde koşabilmektedir. Yine ihtiyaca göre IP güvenlik kamerası üzerinde, IP güvenlik kamerasının yetilerine göre özel uygulamalar geliştirilmesi, özel protokoller geliştirilmesi Hikvision Heop, Dahua DHOP ile mümkündür. Aslında kapalı kutulardan ziyade üzerine bir şeyler geliştirilebilen ya da ihtiyaca göre bir uygulamanın güvenlik kamerası üzerine yüklendiği esnek yapılar, geleceğin yapıları olarak ortaya çıkıyor.
Bu sistemin başarılı olabilmesi için elbette belirli koşullar gerekmektedir.
- Aynı Android’de olduğu gibi bazı uygulamaların default olarak IP güvenlik kamerasında gelmesi, Örnek vermek gerekirse, eğer telefonunuzda Google Map varsa, harici olarak yandex map uygulamasını ya da başka bir navigasyon uygulamasını çoğunlukla yüklemiyorsunuz ya da Gmail uygulaması sayesinde farklı epostalarınızı da gmail üzerinden çalıştıyorsunuz ve Outlook, Yahoo, Yandex vb uygulamaları yüklemiyorsunuz. Aynı durum güvenlik kamerası dünyasında da geçerli. Eğer Azena app store için uygulama geliştiricisi bir firma, bir güvenlik kamera üreticisi ile anlaşma sağlarsa, geliştirdiği uygulamalar, güvenlik kamerası üzerinde varsayılan olarak gelecek ve temel ihtiyaç olan bir uygulamaysa da aktif bir şekilde kullanılacak ve her geçen gün iyileştirmelerle ciddi yol katedecektir.
- Güvenlik kamerası üreticilerinin, bu “de facto işletim sistemini – Azena OS” benimseyip, bu tip kameralar üretmesi, https://www.azena.com/for-manufacturers (Bosch, Hanwha Techwin, Vivotek gibi büyük üreticiler bu platformu benimseyip çalışmalara başlamaştır.)
- Azena app store için uygulama geliştirici firmalar, insanlar,
- Bu uygulamaların satışını yapacak güçlü partnerler,
- Geliştirilmiş uygulamalarla ilgili herhangi bir problem durumunda destek sağlayacak yerel sistem entegratörü firmalar, yetkili bayiler,
- Platformun bilinirliğini arttırıcı faaliyetler ve geliştiriciler için eğitim faaliyetleri,
- Video yönetim yazılımları ile entegre olması,
- Geliştirilmiş olan uygulamaların güvenli uygulamalar olduğunun doğrulanması vb madde sayısını daha çok arttırabiliriz..
Security and safety things (S&ST) ya da yeni adıyla AZENA, AZENA OS adında Android tabanlı işletim sistemi üzerinde geliştirmelerini yapıyor. Android işletim sistemini IOT cihazlar için revize ediyorlar.
Şu anda AZENA OS çalıştıran güvenlik kamerası modellerini incelemek için https://www.azena.com/cameras adresini kullanabilirsiniz.
Azena ile Onvif arasında ne gibi farklılıklar var ?
Onvif; işletim sistemi bağımsız olarak, tanımladığı profiller aracılığı ile birbirleriyle ortak dili konuşabilen cihazlar, yazılımlar oluşturmayı amaçlamaktadır. Bunu yaparken üreticinin herhangi bir şeyi değiştirmesini değil, geliştirdiği ara yüzlerin uygulamasına dayanan bir yapı vardır.
Azena; Azena OS ile IoT cihazlar için, temelde de güvenlik kameraları ile başlayan yeni bir işletim sistemi ve uygulamalar yapmayı amaçlamaktadır. Azena OS kullanılabilmesi,SoC chipset ile ilgilidir aynı zamanda. Azena OS’i henüz destekleyen çok sayıda chipset bulunmamaktadır. (OSSA üye listelerinde Qualcomm, Hisilicon gibi chipset üreticileri olduğu görülmektedir.)
ONVIF hem ön uç hem de arka uç cihazlar için ara yüzler tanımlamıştır. (Device (güvenlik kamerası, NVR vb), Client (VMS, NVR), Cloud)
Azena OS için back end noktasında şu an için fazla bir çalışma görülmemiştir. Şu an için destek veren güvenlik kamerası üreticilerinin kendi VMS’leri ile konuştuğu anlaşılmaktadır.
İş modeli açısından baktığımız zaman :
- OSSA yıllık üyelik ücretleri,
- İşletim sisteminin Azena kontrolünde olması,
- Azena App store gelirlerinin bir kısmının Azena’ya gidiyor olması, diğer üreticiler için soru işareti oluşturabilecek unsurlardır.
Standart linux OS tabanlı sistemlerde :
- üreticiler istediği distroyu seçebilir,
- İstediği SoC’yi seçebilir,
- İstediği programlama dilini seçebilir, Azena OS’te ise Java tabanlı.
Azena OS, Android tabanlı olmasından dolayı, çok iyi bilinen ve iyi desteklenen bir uygulama geliştirme ortamı sağlamaktadır. Ancak akla gelen temel sorulardan birisi geliştirilen bu uygulamaların güvenlik taramaları yapılacak mı ? Azena app store’da yayınlanmış olan bir uygulamada daha sonradan güvenlik açığı tespit edildiğinde, devamlı olarak bir muhatap olacak mı ? Bu uygulamaların belirli bir süre destek garantisi sağlanacak mı vb birçok soru akla gelmektedir.
OSSA, mevcut üyelerine bakıldığında içinde chipset üreticisi, güvenlik kamerası üreticisi, video yönetim yazılımı üreticisi, anti virüs üreticisi gibi birçok alanda üye bulunmaktadır. Oldukça kapsamlı bir organizasyon…
Standardizasyon amacıyla faaliyete başlamış olan Onvif, Ossa gibi yapılarda, bugün üye olan bir üreticinin (güvenlik kamerası, chipset, vms vb), gelecekte ayrılması ya da ülkeler arası problemlerden dolayı üyelikten çıkarılması halinde son kullanıcı, partnerler doğrudan etkilenebilmektedir. Örneğin son kullanıcı yapmış olduğu bir yatırımı devam ettiremeyip çöpe atmak zorunda kalabilir.
Axis, Genetec, Hikvision, Avigilon, Huawei ve daha birçok bilinen diğer üreticinin henüz platformda üye olmadığı görülmektedir. Gelecekte üye olurlar mı ya da mevcut yapıyı savunarak mı ilerlerler bunu önümüzdeki günlerde göreceğiz.